
Robert McCabe: Lively Matter- Σαντορίνη 1954-1964 στο οινοποιείο Βασάλτης- Video/ φωτογραφίες
Φωτογραφίες της Σαντορίνης από τα πρώτα ταξίδια του φωτογράφου Robert McCabe στο απομονωμένο τότε νησί του ηφαιστείου, εκτίθενται στο οινοποιείο Βασάλτης δίνοντας την δυνατότητα στον επισκέπτη να δει την καταγραφή της Θηραϊκής γης και των ανθρώπων της από το 1954 έως και το 1964.
Η έκθεση Robert McCabe: Lively Matter, που αποτελεί μια πρωτοβουλία της Δάφνης και του Γιάννη Βαλαμπούς, ιδιοκτητών του ξενοδοχείου The Vasilicos Santorini και του οινοποιείου Vassaltis Vineyards, αποφασίστηκε με αφορμή τον εορτασμό των 10 χρόνων λειτουργίας τους.

Δάφνη Βαλαμπούς, Ρόμπερ ΜακΚέϊμπ, Γιάννης Βαλαμπούς
Πολλές από τις φωτογραφίες της έκθεσης εκτίθενται για πρώτη φορά στην Σαντορίνη. Το οινοποιείο Βασάλτης δημιουργήθηκε από τον Γιάννη Βαλαμπούς πριν 10 χρόνια, σε έναν παλιό αμπελώνα που αγοράσανε 3 φίλοι λάτρεις της Σαντορίνης, μια γενιά που σιγά σιγά φεύγει… ” Ίσως για αυτό η έκθεση και η ματιά του McCabe μέσα από τις φωτογραφίες του είναι τόσο σημαντικές, σημαντικές όπως τα κρασιά που παράγονται κάθε χρόνο στο οινοποιείο Βασάλτης” ανέφερε ο Γιάννης Βαλαμπούς “…σημαντικές γιατί τώρα που φεύγει η παλιά γενιά ,να μείνουν πειστήρια στον χρόνο για την ομορφιά την ιστορία και την παράδοση αυτού του νησιού και να αποτελέσουν οδηγό για την νέα γενιά που έρχεται”.
Η συγκεκριμένη έκθεση δεν αποτελεί απλά μια αναδρομή μέσω των εικόνων στο παρελθόν. Η Χριστίνα Πετκοπούλου επιμελήτρια της έκθεσης του οινοποιείου Βασάλτης, είχε πολλές συναντήσεις με την Μαργαρίτα Πουρνάρα που επιμελήθηκε το βιβλίο “Σαντορίνη, Εικόνες μιας άλλης εποχής” και συζήτησε πολύ με τον καλλιτέχνη Ρόμπερτ Μακ Κέϊμπ προκειμένου να επιλέξει τις σωστές φωτογραφίες για αυτή την έκθεση.
” Προσπάθησα να “διαβάσω” τη δουλειά του Robert McCabe μέσα από την ματιά που διέκρινα. Η οποία αντιλαμβάνεται το σύνολο των υποκειμένων, που συνιστούν την Σαντορίνη και που την συνιστούσαν το 1954 σαν μια ζωντανή ύλη, που δεν αποτελείται μόνο από το ανθρώπινο στοιχείο. Αποτελείται από την φύση της, αποτελείται από τα αντικείμενα, τα μόρια που κυκλοφορούνε και συνθέτουν αυτή την οντότητα. Αποτελείται από το ηφαίστειο, αποτελείται από την αφήγηση της καταστροφής….” ανέφερε στο Santorini Magazine η Χριστίνα Πετκοπούλου, επιμελήτρια της έκθεσης Robert McCabe: Lively Matter. ” Για να αντιληφθούμε τη σχέση αυτή που μας ενώνει με τους τόπους μας όποια και αν είναι αυτή και κυρίως τη σχέση μας με τη φύση σαν να είμαστε κομμάτι της ακόμα και αν αυτή είναι πολύ συχνά απειλητική όπως ενδεχομένως είμαστε και εμείς πολύ συχνά απέναντι της”.
“Την εποχή εκείνη μόλις 180.000 άνθρωποι επισκεπτόταν την Ελλάδα όλο το χρόνο. Εγώ και ο αδερφός μου όταν ήρθαμε, είμασταν οι μοναδικοί επισκέπτες στο νησί. Ήταν πολύ σύνηθες να επισκεφθούμε ένα νησί και να είμαστε οι μόνοι επισκέπτες, σε αυτό το νησί. Είχα αυτό το όνειρο ότι θα έρχομαι για το υπόλοιπο της ζωής μου στην Ελλάδα, σε αυτά τα νησιά και θα είναι τελείως ανεπηρέαστα από κόσμο αλλά βέβαια αυτή είναι μια αφελής σκέψη” ανέφερε ο Robert McCabe στους προσκεκλημένους που παραβρέθηκαν στα εγκαίνια της έκθεσης. Διηγήθηκε αναμνήσεις με κατοίκους του νησιού που βίωσε ως επισκέπτης τονίζοντας την γενναιοδωρία των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Το πόσο διαφορετικό ήταν το νησί αποτυπώθηκε ανάγλυφα στην περιγραφή του για το πως κατάφερε να πάει στην Αρχαία Θήρα. “Ήρθαμε στο νησί 3-4 μήνες μετά την επίσκεψη του Αντενάουερ, που ευτυχώς έφτιαξε τον δρόμο για την Αρχαία Θήρα γιατί ο ανηψιός του έκανε ανασκαφές στην Αρχαία Θήρα και από την οικογένεια του Νομικού βρήκαμε ένα jeep, δεν είχε κανένα αυτοκίνητο στο νησί, και με αυτό πήγαμε πάνω. Φυσικά ήταν μια μοναδική ευκαιρία για μια συναρπαστική ανακάλυψη γιατί βρήκανε αυτά τα μελανόμορφα αγγεία από τον 5ο αιώνα που τώρα είναι στο Αρχαιολογικό μουσείο της Θήρας. Όπως συνηθίζεται όταν σκάβεις κάπου οπουδήποτε στην Ελλάδα βρίσκεις κάτι, ήταν μια τέτοια περίπτωση”.
” Είμαι εξαιρετικά χαρούμενος που είμαι εδώ και βέβαια τα πράγματα άλλαξαν δραματικά ωστόσο έχει ακόμη την μοναδική του μαγεία το νησί. Όταν ήμουν στο λύκειο με συνάρπαζε η γεωλογία και την σπούδασα , ήξερα ακριβώς την καλντέρα όταν ήρθα στην Σαντορίνη και αυτό το ενδιαφέρον και η έλξη δεν σταμάτησε μέχρι σήμερα. Στις φωτογραφίες που τράβηξα από την Αρχαία Θήρα τότε, στον Νότο και στον Βορρά δεν υπήρχε κανένα σπίτι να δει κανείς, μόνο χωράφια ντομάτες και σταφύλια”
Για την συναισθηματική εκτός την καλλιτεχνική αξία των εικόνων μίλησε ο ζωγράφος Χριστόφορος Ασιμής. Ο ίδιος έχει ζήσει πολλές από τις σκηνές και τα τοπία που αποθανάτισε ο φακός του Αμερικανού φωτογράφου και επεσήμανε πως είναι μεγάλη τιμή που υπάρχουν και θα διαιωνίσουν την προσεισμική και μετασεισμική Σαντορίνη. Δεν υπάρχει τίποτα πιο αυθεντικό από αυτές τις εικόνες του παρελθόντος, οι οποίες μας συγκινούν και μας ανατρέχουν στο παρελθόν”. Επισημαίνοντας την σπουδαιότητα της επίσκεψης του Ρόμπερτ Μακ Κέϊμπ στο νησί και της πρωτοβουλίας της Δάφνης και του Γιάννη Βαλαμπούς να διοργανώσουν την έκθεση Robert McCabe: Lively Matter, και να την εντάξουν ως δράση στο έτος Ανάδειξης της Αυθεντικότητας -Σαντορίνη2025 του Δήμου Θήρας.

Χριστόφορος Ασιμής, Ζωγράφος, Μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού Δήμου Θήρας

Βαγγέλης Δρόσος, κάτοικος Εμπορείου Θήρας. Το μωρό της φωτογραφίας του Ρόμπερτ Μακ Κέϊμπ
Οι προσκεκλημένοι ξεναγήθηκαν από την επιμελήτρια της έκθεσης στον χώρο του οινοποιείου, τους αφηγήθηκε την ιστορία του τόπου μέσα από τις φωτογραφίες της εποχής και την σύνδεση των ανθρώπων με τη γη τους αλλά και τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στην μεταπολεμική Σαντορίνη.
Με ένα ποτήρι κρασί και με τις εικόνες να μας θυμίζουν την σχέση των ανθρώπων με την φύση και τα στοιχεία της πριν από 70 χρόνια, ο Ρόμπερτ Μακ Κέιμπ άνοιξε επίσημα την έκθεση στο οινοποιείο Βασάλτης. Οι προσκεκλημένοι είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τον καλλιτέχνη και να πάρουν μαζί τους τις εικόνες του, με την έκδοση “Σαντορίνη, Εικόνες μιας άλλης εποχής”, που επιμελήθηκε η Μαργαρίτα Πουρνάρα και εκδόθηκε το 2020 από τις Eκδόσεις Πατάκη, έχοντας στην τρίτη σελίδα μια προσωπική αφιέρωση .
Σε αυτές τις εικόνες του καλλιτέχνη στηρίχθηκε όλη η ιδέα της οικογένειας Βαλαμπούς. Η Χριστίνα Πετκοπούλου κλήθηκε να ερευνήσει και να επιλέξει τις εικόνες που κατοικούν από τον Απρίλιο στο Οινοποιείο Βασάλτης, βρήκε τη θέση τους στον χώρο δημιουργώντας ένα μοναδικό σκηνικό, που μετατρέπει την επίσκεψη σε ένα ταξίδι στο χρόνο.
Αν θέλεις και εσύ να ακολουθήσεις τα μονοπάτια της ιστορίας, γνωρίζοντας τον τόπο στο παρελθόν και τους ανθρώπους του ή να αναζητήσεις τη σχέση σου με την φύση και τον τόπο που κατοικείς ή επισκέπτεσαι, μπορείς να επισκεφθείς στο Οινοποιείο Vassaltis Vineyards την έκθεση Robert McCabe: Lively Matter καθημερινά από τις 12:00 έως και τις 20:00 μέχρι και τις 30 Οκτωβρίου. Επέλεξε ένα ποτήρι κρασί από τις ετικέτες του οινοποιείου και ξεκίνα το ταξίδι σου σε ένα μοναδικό χώρο κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής που δημιουργήθηκε από την αγάπη στον τόπο, με σεβασμό στο περιβάλλον και έχει ως γνώμονα την βιωσιμότητα τόσο του αμπελώνα όσο και του τόπου.