Οι Κουδουνάτοι της Απειράνθου [βίντεο]
Ένα ιστορικό έθιμο σφύζει από ζωή στο ορεινό χωριό της Νάξου
Της Αναστασίας Καραδημήτρη
Κάθε χρόνο την αποκριά, στο ορεινό χωριό της Απειράνθου – ή «τ’ Απεράθου», όπως αρέσει στους ντόπιους να την αποκαλούν – αναβιώνει το έθιμο των Κουδουνάτων, ένα ιδιαίτερο δρώμενο που κρύβει τις ρίζες του βαθιά στο παρελθόν. Για πολλούς το έθιμο αυτό θεωρείται η «βουκολική» όψη του Διονυσιακού Καρναβαλιού στη Νάξο, ενώ άλλοι το συνδέουν με τις επιθέσεις των πειρατών κατά τα αρχαία χρόνια.
Ο Κουδουνάτος φοράει το αμπαδέλλι, υφαντή κάπα με κουκούλα και στο κεφάλι του το φέσι. Στο δεξί του χέρι κρατάει ένα ελαφρύ ξύλο, τη σόμπα. [Αναστασία Καραδημήτρη]
Μικροί και μεγάλοι το μεσημέρι της Τυρινής –της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς– θα φορέσουν τις παραδοσιακές τους φορεσιές και τα κουδούνια τους, σύμβολα κληρονομιάς και παράδοσης, για να ξεχυθούν στα σοκάκια του κυκλαδίτικου χωριού και να γιορτάσουν σε βακχικούς ρυθμούς τον ερχομό της άνοιξης.
17 Μαρτίου 2024, Απείρανθος. [Αναστασία Καραδημήτρη]
Η Απείρανθος σείεται από τον έντονο ήχο των κουδουνιών. Όλα καταλήγουν στην ιστορική πλατεία, την «πλάτσα», εκεί όπου οι τσαμπούνες και τα παραδοσιακά μουσικά όργανα, αναζωπυρώνουν το ναξιώτικο έθιμο που αποτελεί βασικό πολιτισμικό χαρακτηριστικό και σύμβολο τοπικότητας.
Οι «Βιώσιμες Κυκλάδες» είχαν την τύχη να συναντήσουν τον πρώην πρόεδρο της κοινότητας, τον κ. Γιώργο Μπάκαλο, ο οποίος μας αφηγήθηκε την ιστορία και τις ιδιαιτερότητες του μοναδικού αυτού εθίμου που μετατρέπει το χωριό για μία ημέρα σε έναν σύγχρονο διονυσιακό θίασο.
Ο αφηγητής μας, Γιώργος Μπάκαλος στο παραδοσιακό μαγαζί «Το Υπερώον» της πλάτσας. [Αναστασία Καραδημήτρη]
Ακολουθεί βίντεο-ντοκουμέντο από το φετινό δρώμενο των Κουδουνάτων στην Απείρανθο της Νάξου:
Οι «Βιώσιμες Κυκλάδες» είναι ένα δημοσιογραφικό εγχείρημα που εστιάζει στα κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει το νησιωτικό σύμπλεγμα του Νοτίου Αιγαίου καθώς βιώνει την πίεση του υπερ-τουρισμού και των επενδύσεων που στοχεύουν να τον εξυπηρετήσουν. Φιλοδοξούμε να αναδείξουμε διεξοδικά και σε βάθος χρόνου (τουλάχιστον 18 μηνών) τα πολλαπλά ζητήματα βιωσιμότητας που συνδέονται με τη νέα αυτή φάση στη ζωή των Κυκλάδων, από την αδυναμία ζωτικών υποδομών να ανταπεξέλθουν στην πληθυσμιακή έκρηξη του καλοκαιριού ως τις ελλιπείς δημόσιες υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες στους νησιώτες και τα αμέτρητα δημόσια έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Σκοπός είναι να συμβάλλουμε με έρευνες και δεδομένα στον προβληματισμό των τοπικών κοινωνιών για το πώς μπορούν να ευημερήσουν χωρίς να θυσιάσουν τη μοναδικότητα των νησιών που τα καθιστά τόσο ελκυστικά ως τουριστικούς προορισμούς.
