Αυτοδιοίκηση: Καταργούνται 514 Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την «αναμόρφωση της διακυβέρνησης» δήμων και περιφερειών
Την αυτοδίκαιη κατάργηση των ΝΠΔΔ και των κοινωφελών επιχειρήσεων των δήμων προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, κατάργηση Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου των Δήμων, παρακολούθηση επιδόσεων τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις», που αναρτήθηκε για δημόσια διαβούλευση.
Η κατάργηση 514 δημοτικών ΝΠΔΔ και των κοινωφελών επιχειρήσεων των δήμων προβλέπεται για τις 31 Δεκεμβρίου 2023, δηλαδή την τελευταία ημέρα της τρέχουσας δημοτικής περιόδου.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι το μέτρο αποσκοπεί στην αντιμετώπιση δυσλειτουργιών που παρουσιάζουν τα νομικά πρόσωπα των δήμων, λόγω ελλιπούς στελέχωσης και διάσπασης των τοπικών υποθέσεων μεταξύ αυτών και του κεντρικού δήμου.
Το προσωπικό των καταργούμενων φορέων μεταφέρεται στον δήμο και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής. Το μόνιμο προσωπικό κατατάσσεται σε αντίστοιχες με τα προσόντα του οργανικές θέσεις ανά κατηγορία και κλάδο/ειδικότητα, το δε προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου κατατάσσεται σε προσωρινές προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου/ειδικότητας, οι οποίες συστήνονται στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου και καταργούνται κατά την με οποιονδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου.
Επίσης προβλέπεται ότι από την 30η Ιουνίου 2024 παύει η λειτουργία των περισσότερων από 600 σχολικών επιτροπών και των δημοτικών επιτροπών και οι αρμοδιότητες τους μεταφέρονται στους οικείους δήμους.
Το νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση θα παραμείνει ανοιχτό σε σχολιασμό έως τις 26 Σεπτεμβρίου με στόχο να ψηφιστεί στην Βουλή πριν από τις επικείμενες εκλογές.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την «αναμόρφωση της διακυβέρνησης» δήμων και περιφερειών, θεωρείται σαρωτικό καθώς:
- Καταργούνται οι Οικονομικές Επιτροπές και οι Επιτροπές Ποιότητας Ζωής.
- Καταργούνται οι κοινωφελείς επιχειρήσεις μέσω των οποίων οι δήμοι ασκούσαν κοινωνική πολιτική.
- Καταργούνται από 30/6/2024 οι σχολικές επιτροπές, όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών και του γονέων και οι αρμοδιότητές τους μεταφέρονται στον οικείο δήμο.
- Καταργούνται από 31/12/2023 πάνω από 514 ΝΠΔΔ, μεταξύ των οποίων και τα ΚΑΠΗ, και μεταφέρονται στο οργανόγραμμα των δήμων. Οι αρμοδιότητές τους και το προσωπικό τους (καθώς και κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία) να μεταφέρονται στους οικείους δήμους. Πρόκειται για ΝΠΔΔ που θεωρούνται ότι δεν μπορούν να λειτουργήσουν ομαλά λόγω υποστελέχωσης ή έλλειψης άλλων πόρων.
- Οι δήμοι αποκτούν από 1/1/2024 τη συνολική αρμοδιότητα καθαριότητας του οδικού δικτύου (και παράπλευρων δρόμων, νησίδων και πρανών τους) εντός των διοικητικών ορίων τους (ακόμη και όσων η κατασκευή και συντήρηση ανήκει στις περιφέρειες).
Tι προβλέπεται για τα δημοτικά συμβούλια
Για τα δημοτικά συμβούλια περιορίζεται σε μόλις μία η υποχρεωτική διά ζώσης συνεδρίαση (δηλαδή με φυσική παρουσία όλων των αιρετών) τον μήνα, με τις υπόλοιπες συνεδριάσεις να μπορούν να γίνονται είτε με τηλεδιασκέψεις είτε με μικτό τρόπο (με τηλεδιάσκεψη και φυσική παρουσία). Με το ισχύον πλαίσιο μόνο μία συνεδρίαση μπορεί να είναι αυτή που διεξάγεται χωρίς φυσική παρουσία.
Τα περιφερειακά συμβούλια, απαλείφεται η υποχρέωση διά ζώσης συνεδριάσεων, οι οποίες μπορούν να διεξάγονται με καθέναν από τους παραπάνω τρεις τρόπους.
Το ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
1. Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συστήθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (O.T.A.) Α’ βαθμού και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 239 έως 242 του ν. 3463/2006 (Α’ 114) καταργούνται αυτοδικαίως την 31η.12.2023 και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από την 31η.12.2023 από τον οικείο δήμο. Με πράξη του Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εντός ενός (1) μηνός από την ως άνω ημερομηνία διαπιστώνεται η κατάργησή τους.
2. α. Το μόνιμο προσωπικό, το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου, οι νομικοί σύμβουλοι και οι δικηγόροι με σχέση έμμισθης εντολής, που απασχολούνται στα νομικά πρόσωπα που καταργούνται, καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό του δήμου και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής.β. Το μόνιμο προσωπικό κατατάσσεται σε αντίστοιχες με τα προσόντα του οργανικές θέσεις ανά κατηγορία και κλάδο/ειδικότητα, το δε προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου κατατάσσεται σε προσωρινές προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου/ειδικότητας, οι οποίες συστήνονται στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου και καταργούνται κατά την με οποιονδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου. Η κατάταξη γίνεται με απόφαση του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου του δήμου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις νόμιμες συνέπειες.
γ. Το μόνιμο προσωπικό καταλαμβάνει ισάριθμες με τον αριθμό των μεταφερόμενων υπαλλήλων, οργανικές θέσεις στον οικείο δήμο ανά κατηγορία και κλάδο που συστήνονται αυτοδικαίως, επιπλέον των ήδη υπαρχουσών στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου. Για τις θέσεις αυτές εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του αρμόδιου για διορισμού οργάνου, η οποία ισχύει από την 1η.1.2024 για όλες τις έννομες συνέπειες.
3. α. Από την κατάργηση του οικείου νομικού προσώπου, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία περιέρχονται αυτοδικαίως στον δήμο που το συνέστησε, ο οποίος υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις αυτού. Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδικαίως από τον δήμο ή κατά του δήμου χωρίς καμία ειδικότερη διατύπωση από μέρους του για τη συνέχιση και χωρίς να επέρχεται βίαιη διακοπή της δίκης.
β. Εντός ενός (1) μηνός από τη δημοσίευση της διαπιστωτικής πράξης της παρ. 1, με απόφαση δημάρχου συστήνεται Επιτροπή Καταγραφής και Απογραφής των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται στον δήμο από το καταργούμενο νομικό πρόσωπο, που αποτελείται από τον Προϊστάμενο και ένα (1) στέλεχος των Οικονομικών Υπηρεσιών του δήμου, τον αντιδήμαρχο οικονομικών, ή άλλον αντιδήμαρχο, σε περίπτωση που δεν έχει οριστεί αντιδήμαρχος οικονομικών, έναν σύμβουλο της παράταξης της πλειοψηφίας και τον απερχόμενο Πρόεδρο του καταργούμενου νομικού προσώπου. Σε περίπτωση άρνησής του, η επιτροπή συστήνεται χωρίς τον Πρόεδρο του νομικού προσώπου και με την προσθήκη ενός επιπλέον συμβούλου της παράταξης της πλειοψηφίας. Για την υποβοήθηση του έργου της Επιτροπής δύναται να ανατίθεται η διεκπεραίωση συγκεκριμένων διαδικασιών και ενεργειών σε ορκωτούς λογιστές. Η Επιτροπή ολοκληρώνει το έργο της καταγραφής και απογραφής μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από τη σύστασή της. Η έκθεση καταγραφής και απογραφής εγκρίνεται από το δημοτικό συμβούλιο. Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, συνοδευόμενη από απόσπασμα της εγκεκριμένης έκθεσης που περιγράφει τα αποκτώμενα κατά κυριότητα από τον δήμο ακίνητα, καθώς και τα λοιπά εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, αποτελεί τον τίτλο για την καταχώρισή τους στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο ή υποθηκοφυλακείο ατελώς.
γ. Ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών των καταργούμενων νομικών προσώπων μεταφέρονται με απόφαση της οικείας δημοτικής επιτροπής σε λογαριασμό του δήμου, αποτελούν έσοδά του και εγγράφονται ως αντίστοιχες πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό.
4. Οι αρμοδιότητες των καταργούμενων νομικών προσώπων, η ανάληψη ή η συνέχιση τυχόν εκτελούμενων χρηματοδοτούμενων ή συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή έργων ή υπηρεσίων από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους ή διεθνείς οργανισμούς συνεχίζουν να υλοποιούνται από τις υπηρεσίες του δήμου ή κατά την παρ. 6 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), υπό καθεστώς καθολικής διαδοχής ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί. Στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα αυτά συμπεριλαμβάνονται και όσα απορρέουν από συμβάσεις έργου μέχρι τη λήξη τους. Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου του προσωπικού που απασχολείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, ανανεώνονται από τον καθολικό διάδοχο, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4765/2021 (Α’ 28).
5. Εντός έξι (6) μηνών από την κατάργηση των νομικών προσώπων, οι οικείοι δήμοι τροποποιούν τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας τους σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 3584/2007 (Α’ 143). Η προβλεπόμενη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 3584/2007 παρέχεται εντός εικοσιπέντε (25) ημερών άλλως τεκμαίρεται ότι έχει παρασχεθεί.
6. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου:
α) δύναται να καθορίζεται ο κανονισμός λειτουργίας για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργούμενων ν.π.δ.δ. από τις υπηρεσίες των δήμων. Μέχρι την έκδοση των νέων κανονισμών, για την εύρυθμη άσκηση των ως άνω αρμοδιοτήτων εφαρμόζονται οι υφιστάμενοι κατά την 31η.12.2023 κανονισμοί λειτουργίας των ν.π.δ.δ. αυτών και
β) ορίζεται ότι ο δήμος εκπληρώνει τους σκοπούς του καταργούμενου ν.π.δ.δ. και εξυπηρετεί τις δραστηριότητες που ασκούσε βα) είτε με τις υφιστάμενες οργανικές μονάδες του δήμου ββ) είτε με τις οργανικές μονάδες των καταργούμενων ν.π.δ.δ., οι οποίες μέχρι την ψήφιση του νέου οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας υπάγονται απευθείας στον δήμαρχο ή σε αντιδήμαρχο που αυτός ορίζει.
7. Εξαιρούνται από την κατάργηση του παρόντος τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού, που ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 244 του ν. 3463/2006 και 28 του ν. 2738/1999 (Α’ 180).
